ERTA- KGK: ISSB Global Sürdürülebilirlik Standartları (IFRS S1 ve S2) 1. Bilgilendirme Toplantısı Özet Çıktıları Yayımlandı.

ERTA Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Güler Aras ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) Sürdürülebilirlik Standartları Daire Başkanı Sn. Gülşah Günay’ın   birlikte konuşmacı olarak yer aldıkları ERTA- KGK: ISSB Global Sürdürülebilirlik Standartları (IFRS S1 ve S2) 1. Bilgilendirme Toplantısında, ISSB tarafından 26 Haziran’da paylaşılan uluslararası sürdürülebilirlik standartlarının içerik ve önemine ilişkin değerlendirmeler ve kurumsal raporlama ekosistemindeki yakın zamanlı uluslararası gelişmeler doğrultusunda şirketleri bekleyen yeni döneme ilişkin öngörüler paylaşıldı. Toplantı özet çıktıları ve güncel gelişmeler aşağıda bilgilerinize sunulmaktadır:

IFRS S1 ve IFRS S2 Global Standartları

İçeriğinde, mevcut standart ve çerçevelerin konsolide edildiği IFRS S1 ve S2 global standartları, tüm paydaşların ve özellikle yatırımcıların bilgi ihtiyacını karşılamak üzere finansal ve finansal olmayan verilerin güvenilir, karşılaştırabilir ve muhasebeleştirilebilir bir şekilde, entegre bir bakış açısı ve küresel ortak bir dil ile açıklanmasını sağlayacaktır.

Finansal rapor kullanıcılarının ihtiyacı olan tüm bilgileri içerecek şekilde, şirketlerin sürdürülebilirlikle ilgili risklerine ve fırsatlarına odaklanan IFRS S1 (Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Gereklilikler); kısa, orta ve uzun vadede şirketlerin nakit akışlarına ve finansmana erişimini etkilemesi beklenen bilgilerin risk ve fırsatlarla ilişkilendirerek açıklanmasını ön görmektedir. IFRS S1'in gerektirdiği bilgiler, bir işletmenin nasıl faaliyet gösterdiğinin, yarattığı değerin göstergesi niteliğinde olup, özellikle yönetişim, strateji, risk yönetimi ve sürdürülebilirlikle ilgili risk ve fırsatlarla ilişkili ölçütler ve hedeflerle direkt ilgilidir.

IFRS S1 ile birlikte kullanılmak üzere tasarlanan IFRS S2 (İklimle ilgili Açıklamalar) bir işletmenin kısa, orta veya uzun vadede finansmana erişimini veya sermaye maliyetini etkilemesi beklenen iklimle ilgili riskler ve fırsatların (özellikle karbon emisyonlarına ilişkin bilgilerin) belirli bir standartta açıklanmasına ve yine iklimle ilgili risklerin finansallara olan etkisinin raporlanmasına ilişkin bir dizi açıklama gerekliliği sunmaktadır.

Her iki Standart da İklimle İlişkili Finansal Açıklamalar Görev Gücü’nün (TCFD) tavsiyelerine dayanmaktadır. Şirketlerin sürdürülebilirlik açıklamalarını kolaylaştırmak üzere IFRS S1 ve S2 global standartları, TCFD tavsiyeleri yanında SASB Standartları, CDSB Çerçevesi, Entegre Raporlama Çerçevesi ve Dünya Ekonomik Forumu metrikleri üzerine inşa edilmiştir. Bu konsolidasyon, şirketlerin hâlihazırda sürdürülebilirlik açıklamalarına yaptıkları yatırımlardan faydalanmalarına yardımcı olurken, geçiş sürecinde işletmelere kolaylık sağlayacaktır.

ISSB Standartları, herhangi bir muhasebe hükmü ile uyum gösterecek şekilde geliştirilmiştir ve hâlihazırda 140’tan fazla ülke tarafından kabul edilen IFRS Muhasebe Standartlarının temelini oluşturan kavramlar üzerine inşa edilmiştir.

ISSB global standartları, Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Örgütü (IOSCO), Finansal İstikrar Kurulu, G20 ve G7 Liderleri de dâhil olmak üzere dünyanın dört bir yanından yatırımcılar, şirketler, politika yapıcılar, piyasa düzenleyicileri ve diğer kesimlerden güçlü bir destek almaktadır.

Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Örgütü (IOSCO), ISSB Standartların kapsamlı bir şekilde gözden geçirilmesinin ardından, Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu'nun (ISSB) Standartlarını onayladığını duyurdu.

Küresel finansal düzenlemelerin şekillendirilmesinde çok önemli bir role sahip olan IOSCO’nun, global raporlama ekosisteminin ve raporlamada ortak dil birliğinin gelişiminde çok önemli bir dönüm noktası olarak değerlendirilen bu resmi onayı, ISSB Standartlarının sermaye piyasası kullanımı için amaca uygun olduğu, sürdürülebilirlik ile ilgili risk ve fırsatların fiyatlandırılmasını sağladığı ve gelişmiş veri toplama ve analizini kolaylaştırdığı konusunda dünyanın dört bir yanındaki 130’dan fazla üye yargı bölgesine önemli bir mesaj iletmektedir.

Sermaye piyasası otoritelerinin harekete geçmeleri için IOSCO'nun bu güçlü teşviği, dünya çapındaki yargı bölgelerinin, ISSB Standartlarını kendi düzenleyici çerçevelerinde uygulamak için ihtiyaç duydukları güveni sağlaması açısından büyük önem taşımaktadır.

Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları ve Şirketleri Bekleyen Süreç

Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), 4 Haziran 2022 tarih ve 31856 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda yapılan değişiklikle Türkiye sürdürülebilirlik raporlama standartlarını yayınlamaya yetkili kılınmıştır.

KGK; Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartlarını yayımlamak, sürdürülebilirlik raporlamasının güvenilirliğinin artırılması amacıyla yapılacak güvence denetimlerine esas olacak Güvence Denetim Standartları ile bunlara ilişkin uygulama rehberlerini yayımlamak; güvence denetimlerini yapacak kişi ve kuruluşlara ilişkin yetkinlik kriterlerini belirlemek, bu denetimleri üstlenecek denetim kuruluşlarının ve denetçileri yetkilendirmek ve güvence denetimlerinin gözetimini sağlamak üzere çalışmalarını etkin bir şekilde sürdürmektedir. Bu kapsamda IFRS S1 ve S2 standartlarının Türkçe tercüme çalışmalarına da başlanmıştır.

Türkiye’de Ulusal Sürdürülebilirlik Standartlarını hazırlamaya ve yayımlaya yetkili kurum olan Kamu Gözetimi Kurumu, ulusal standartların geliştirilmesinde ISSB tarafından paylaşılan IFRS S1 ve S2 standartlarının temel alınacağını ve hazırlanacak bu standartların 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren Türkiye’de zorunlu tutulacağını paylaşılmıştır. KGK tarafından yapılan bilgilendirmede, konuya ilişkin KGK bünyesinde oluşturulan komisyon kapsamında, zorunlu raporlamalar için aktif toplam hasılat ve çalışan sayısına ilişkin hadler belirleneceği ve Komisyon çalışmalarının bu sene içerisinde tamamlanarak yıl bitmeden bu kriterlerin paylaşılmasının hedeflendiği belirtilmiştir.

Ülkemizde KGK tarafından geliştirilen ve 1 Ocak 2024’e kadar nihai hali paylaşılacak olan “Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları”nın temelini oluşturacak olan ISSB standartlarının, 2024 yılı faaliyetlerinin yer alacağı 2025 yılı raporlarında kullanımının zorunlu tutulacak olması nedeni ile, şirketlerimizce benimsenmesi ve uygulamasının teşvik edilmesi büyük önem taşımaktadır.

Avrupa Komisyonu, Avrupa Finansal Raporlama Danışma Grubu (EFRAG) ve Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (ISSB)’nun çakışan iklim saydamlık standartlarında iklimle ilgili açıklama gerekliliklerinin birlikte çalışabilirliğini geliştirmek için ortaklaşa çalışacağını duyurdu.

Avrupa Komisyonu, Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifine (CSRD) tabi tüm şirketler tarafından kullanılmak üzere 2024 yılında yürürlüğe girecek Avrupa Sürdürülebilirlik Raporlama Standartlarını (ESRS) 31 Temmuz 2023 tarihinde yayınlamıştır.

Söz konusu yayında diğer küresel raporlama standartları ile uyum ve birlikte çalışılabilirlik (interoperability) konusunda açıklamaya da yer verilmiştir. Buna göre Avrupa Komisyonu, Avrupa Finansal Raporlama Danışma Grubu (EFRAG) ve Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (ISSB), iklimle ilgili standartlarında yer alan açıklama hükümlerinin birlikte çalışılabilirliğini geliştirmek üzere ortaklaşa çalışma yürütecek ve çalışmalar kapsamında rehberlik materyalleri geliştirilecektir. Bu çalışmalar neticesinde hem ISSB hem de ESRS standartlarına göre raporlama yapmak isteyen işletmeler açısından, her iki standarttaki açıklama hükümlerinin karşılanması sonucu raporlama yükümlülüklerinin ve açıklanan bilgilerin tekrarlanmasının azaltılması sağlanmış olacaktır.

Uluslararası Denetim ve Güvence Standartları Kurulu (IAASB), Uluslararası Sürdürülebilirlik Güvencesi Standardı (ISSA) 5000: Sürdürülebilirlik Güvencesi Sözleşmeleri için Genel Gereklilikler’i yayımlayarak kamuoyu istişare sürecini başlattı. 

Sürdürülebilirlik raporlamasında güvenceye odaklanan ISSA 5000, onaylandığında, dünyadaki tüm güvence sağlayıcılar için mevcut olan en kapsamlı sürdürülebilirlik güvence standardı olacaktır.

Dünyanın dört bir yanındaki tüm güvence sağlayıcılarının yüksek kaliteli sürdürülebilirlik güvencesi sunması amacı ile, hangi raporlama çerçevesi bilgileri altında açıklandığına bakılmaksızın, tüm güvence uygulayıcılarının sürdürülebilirliğe özgü ihtiyaçlarını karşılamak üzere geliştirilen ISSA 5000, raporlanan sürdürülebilirlik bilgilerine ilişkin hem sınırlı hem de makul güvence taahhütleri için uygun, ilkelere dayalı, kapsayıcı ve küresel bir standarttır.

ISSA 5000, Avrupa Birliği, Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (ISSB), Küresel Raporlama Girişimi (GRI), Uluslararası Standardizasyon Örgütü ve diğer kurumlar tarafından yayınlananlar dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak üzere, halihazırda yürürlükte olan ve geliştirilmekte olan pek çok raporlama çerçevesini kapsamaktadır.

IAASB, tüm paydaşları 1 Aralık 2023 tarihine kadar IAASB web sitesi aracılığıyla ISSA 5000: Sürdürülebilirlik Güvencesi Sözleşmeleri için Genel Gereklilikler hakkında görüşlerini paylaşmaya davet etmektedir.

Türkiye’de de finansal raporlamayla, sürdürülebilirlik raporlamasının KGK tarafından da aynı güvence seviyesine getirilmesi planlanmaktadır. Raporların güvenilirliğinin geçerliliğini etkilediğinden ötürü bir güvence denetimi yapısı oluşturulacak, denetimlerde esas alınacak standartlar uluslararası standartlarla uyumlu olacaktır. Bağımsız denetimde olduğu gibi sürdürülebilirlik güvence denetimleri de etkin bir kamu gözetimi yapısına tabi tutulacaktır.

Sürdürülebilirlik güvencesi konusunda mevcut durumda güvence denetim sistemleri GDS3000 ve GDS3410 kullanılmakta olup, 2 Ağustos da paylaşılan Uluslararası Sürdürülebilirlik Güvencesi Standardı (ISSA) 5000’in nihai haline gelmesi ile de bu standart ulusal mevzuatımıza kazandırılacaktır.

Sürdürülebilirlik konusunun özel niteliğinden ötürü sürdürülebilirlik denetçileri zorunlu eğitim sınav şartı ve devamında sürekli eğitimlerle ayrıca yetkilendirilecek ve gözetime tabi tutulacaktır.

Entegre Raporlama Derneği Türkiye (ERTA)

*ERTA bilgilendirme dokümanlarında yer alan bilgiler referans gösterilmek kaydıyla kullanılabilir.