Konuk Yazar’ın Mesajı

Richard Barker

Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (ISSB) Yönetim Kurulu Üyesi

Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu (ISSB), kurulduğu 2021 yılından bugüne, yatırımcıların bilgi ihtiyaçlarını karşılamak için küresel sürdürülebilirlik açıklamaları temeli oluşturacak Standartlar geliştirmektedir.

Sürdürülebilirlik faktörleri günümüzde yatırım kararı almanın temeli durumundadır. ISSB standartları, sürdürülebilirlik açıklamalarına yönelik ortak bir yaklaşım üzerinde uyum sağlayarak, şirketlerin küresel sermaye piyasalarına kapsamlı, sürdürülebilirlikle ilgili bilgiler sunmasını sağlayacaktır.

Dünya genelinde sürdürülebilirlikle ilgili bilgiler açıklayan şirketlerin sayısı yıllardır artmakta olsa da tek ve bütünsel bir yaklaşım söz konusu değildir. Bunun yerine şirketler, sayısız ve çeşitli gönüllü standart ve inisiyatifleri kullanmaktadır.

Bu nedenle, G7, G20 ve Finansal İstikrar Kurulu (Financial Stability Board) dahil olmak üzere uluslararası politika yapıcıların desteğinin yanı sıra, sermaye piyasası katılımcılarının güçlü desteğini de arkasına alan IFRS Vakfı, karar vermede faydalı, uygun maliyetli, piyasa tarafından bilgilendirilen ve şirketlerin yatırımcılara karşılaştırılabilir, tutarlı açıklamalar sunmasını sağlayan sürdürülebilirlik açıklama standartları sunmak için ISSB'yi kurmuştur.

ISSB, standartları yeniden keşfetmek yerine, TCFD Tavsiyeleri, CDSB Çerçevesi, SASB Standartları ve Entegre Raporlama Çerçevesi dahil olmak üzere dünyanın önde gelen gönüllü yatırımcı odaklı standart ve çerçevelerinin temelleri üzerine inşa edilmektedir. Organizasyonel açıdan bakıldığında, CDSB ve SASB Standartları ve Entegre Raporlama Çerçevesini barındıran Değer Raporlama Vakfı bu amaçla IFRS Vakfı bünyesinde birleşmiştir.

Ayrıca ISSB, GRI'ın çoklu paydaş odaklı açıklamalarının yaygın kullanımı ile ISSB'nin geliştirmekte olduğu yatırımcı odaklı küresel temel arasındaki sinerjinin farkında olarak Küresel Raporlama Girişimi ile bir Mutabakat Anlaşması imzalamıştır.

ISSB'nin ilk iki standardının, 2023'ün 2. çeyreğinin sonuna doğru yayınlanması planlanmaktadır. Bu standartların ilki olan S1, sürdürülebilirlikle ilgili açıklama için genel gereklilikleri belirlemektedir. Bu kapsamda şirketlerden, yatırımcıların bilgi ihtiyaçlarını karşılamak için sürdürülebilirlikle ilgili riskler ve fırsatlar hakkında önemli bilgileri açıklamaları istenmektedir.

S1, şirketlerin yönetişim, strateji, risk yönetimi ve metrikler ve hedefler hakkında açıklama yapmaları için TCFD tarafından geliştirilen yapıyı uygulamaktadır. Ayrıca Standart, şirketlerin risklerini, fırsatlarını ve ölçütlerini belirlemelerine yardımcı olmak için endüstri tabanlı SASB Standartları gibi rehberlik kaynaklarına yönlendirecektir.

S1 ayrıca, sürdürülebilirlik ve finansal değer yaratma arasındaki bağlantıyı ifade etmek için Entegre Raporlama Çerçevesindeki kavramları temel alacak ve bir şirketin yatırımcılar için finansal değer sunma yeteneğinin, birlikte çalıştığı ve hizmet verdiği paydaşlarla, içinde faaliyet gösterdiği toplumla ve yararlandığı doğal kaynaklarla nasıl ayrılmaz bir şekilde bağlantılı olduğunu ortaya koyacaktır.

ISSB'nin bu yıl yürürlüğe koyacağı ikinci standart olan S2, yatırımcıların bilgi ihtiyaçlarını karşılamak için iklimle ilgili riskler ve fırsatlar hakkında maddi bilgilere odaklanmaktadır. S2, fiziksel riskler, geçiş riskleri ve iklimle ilgili fırsatlar hakkında maddi bilgilerin açıklanmasını gerektirecektir.

S2, yatırımcıların iklimle ilgili risklerin ve fırsatların bir şirketin performansı ve beklentileri üzerindeki etkilerini ve ayrıca şirketin vereceği yanıtı ve bunu yönetme stratejisini daha iyi belirlemesini sağlayacaktır.

S1 ve S2'nin tanıtılması ve uygulanması ile, sürdürülebilirlikle ilgili konulara ilişkin dünya çapında sermaye piyasalarının ortak bir dil konuşmasının sağlanması amaçlanmaktadır. Ancak ISSB, bu dilin birçok kişi için yeni olacağının ve herkesin aynı anda bu dili akıcı şekilde kullanamayabileceğinin farkındadır. Bu nedenle, ISSB, kapasite oluşturma girişimleri yoluyla etkili uygulamayı desteklemeye odaklanmıştır, böylece gelişmekte olan, yükselen ekonomiler ve daha küçük şirketler de dahil olmak üzere küresel olarak piyasalar tarafından kullanılan standartlar için eşit şartlar sağlanacaktır.

ISSB aynı zamanda standartlara orantılılık yerleştirmiştir, dolayısıyla gereklilikler bir şirketin becerileri, yetenekleri ve kaynakları dikkate alınarak belirlenecektir. Standartlar ayrıca bazı açıklamaların sağlanması konusunda kolaylık sağlayacak ve şirketlere, örneğin Kapsam 3 sera gazı emisyonları açıklamaları sağlamak için ilave süre de tanıyacaktır.

ISSB, Standartların yayınlanması için çalışmalarını aktif olarak sürdürürken, dünyanın dört bir yanındaki kuruluşlar da Standartların uygulanması için hazırlıklarını eş zamanlı olarak gerçekleştirmektedir. Bazı yetki alanlarının ISSB Standartlarının kullanımını zorunlu kılması ve aynı zamanda yatırımcıların güçlü sürdürülebilirlik açıklamaları için artan talebi göz önüne alındığında, şirketler tarafından güçlü gönüllü uygulamalar görülmesi de beklenmektedir.

Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonu Örgütü (The International Organization of Securities Commission- IOSCO) şu anda S1 ve S2'nin benimsenmesinin tavsiye edilip edilmeyeceği ve dünya genelinde düzenleyici yargı bölgelerine teşvik sağlanıp sağlanmayacağı konusunda bağımsız bir değerlendirme yapmaktadır. Geçen ay, G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları, "ISSB tarafından hazırlanan standartların erken sonuçlandırılmasını dört gözle beklediklerini" ifade etmişlerdir.

Küresel bir temel sağlama hedefine uygun olarak, yetki alanları, ISSB'nin küresel temellerine kendi ek 'yapı taşlarını' ekleyerek ve bu bilgiler küresel temelle uyumlu şekilde sunulduğu sürece o yetki alanının gerekli gördüğü bilgi ihtiyaçlarına göre uyarlanmış olarak, yerel piyasa katılımcılarının daha fazla bilgi açıklamasını isteyebilir.

Bu yerel yapı taşları, yatırımcıların ve sermaye piyasalarının bilgi ihtiyaçlarını karşılamak üzere IFRS Vakfı'nın görev alanının ötesine geçen açıklamalara odaklanabilir ya da yatırımcılarla ilgili yargı alanına özgü bilgileri içerebilir.

ISSB, daha iyi bilginin, daha iyi karar alma süreci yaratacağı inancıyla hareket etmektedir. Bu da piyasalarda güven, verimlilik ve şeffaflık oluşturarak sağlıklı sermaye piyasalarını destekleyecektir. S1 ve S2'nin yayınlanması yaklaşırken, Entegre Raporlama Derneği Türkiye (ERTA) gibi etkin bir iletişimle birlikte çalıştığımız paydaşlarımıza küresel temelin hayata geçirilmesinde gösterdikleri iş birliği için teşekkür ediyoruz.

Bu vesile ile, Türkiye'deki tüm şirket ve paydaşlarımızı da ISSB'nin gelecekteki önceliklerini şekillendirmek için katkı sağlamaya davet etmek isterim. ISSB, Mayıs 2023 tarihinde önceliklendirme için biyoçeşitlilik, ekosistemler ve ekosistem hizmetleri, insan sermayesi, insan hakları ve raporlamada entegrasyon konularına yönelik olmak üzere dört projeye ilişkin bir istişare süreci başlatmayı planlamaktadır. ISSB, yatırımcılar tarafından duyulan ihtiyacın aciliyeti nedeniyle ilk olarak iklime odaklanmış olsa da yatırımcılar için önemli olan sürdürülebilirlikle ilgili tüm riskler ve fırsatlar hakkında şirketlerin önemli bilgileri açıklamalarını sağlamak için kapsayıcı Standartlar geliştirmeye kararlıdır.